Nie marnuj, a nie będziesz w potrzebie – mówi szwedzkie przysłowie. W rzeczywistości „instant” łatwiej przychodzi nam wymiana niż naprawa, bo to przecież szybciej, a czasu ciągle nam brak. A jak jest z żywnością? Około 1/3 produkowanej żywności na świecie ląduje w śmietniku. Według danych CBOS, w Polsce w roku 2018 zmarnowaliśmy ok. 9 mln ton pożywienia. By odmienić ten trend potrzebna jest świadomość, a następnie konkretne działanie. Droga w kierunku zero waste nie jest prosta, ale wydaje się być jedyną właściwą. Poznajcie proste kroki, które pozwolą marnować mniej żywności i jednocześnie zaoszczędzić sporo pieniędzy.
Łańcuch strat
W całym łańcuchu żywnościowym obejmującym produkcję, przetwarzanie, dystrybucję i sprzedaż oraz gastronomię i gospodarstwa domowe, to w tym ostatnim ogniwie dochodzi do największego marnotrawstwa. Według FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations) gospodarstwa domowe generują aż 53% strat. Jak podaje Federacja Polskich Banków Żywności 42 osoby na 100 deklarują, że zdarza im się wyrzucać jedzenie.
Marnowanie i głód
Co najczęściej wyrzucają Polacy? Czołowe miejsca zajmują: pieczywo (49%), owoce (46%), wędliny (45%) i warzywa (37%). FAO informuje, że globalnie marnujemy więcej żywności, niż potrzeba do wyeliminowania światowego głodu. Takie marnotrawstwo negatywnie wpływa także na środowisko. Wśród najczęstszych przyczyn wyrzucania żywności jest przegapienie terminu przydatności i zbyt duże zakupy. Marek Borowski z Federacji Polskich Banków Żywności uważa, że bardzo ważne są działania edukacyjne dotyczące marnowania żywności i promowanie dobrych nawyków w kuchni w kierunku zero waste.
Dokładnie tyle, ile potrzebujesz
Istnieje wiele powodów wyrzucania żywności przez Polaków. Jeden z nich to niska cena, zwłaszcza żywności przetworzonej, co powoduje, że jest łatwo dostępna. Drugi to lenistwo. Nie chcemy planować co kupić i zjeść i z lenistwa wyrzucamy jedzenie, bo jeśli tanio kupiliśmy, to tego nie szanujemy. Przed wyjściem na zakupy warto zrobić szczegółowy plan. Zapytać członków rodziny na co mają ochotę i sprawdzić co mamy w domu, by wykorzystać to przy przygotowaniu dań. Ponadto warto zadbać o pełny żołądek przed zakupami i ostrożnie podchodzić do promocji oferujących „wielopaki”. Własna torba na zakupy? O tym też powinniśmy pamiętać jeszcze przed wyjściem na zakupy. Jeśli nie masz jeszcze swojej, to sprawdź torby z banerów, które są nie tylko funkcjonalne, ale też bardzo ładne.
FIFO – to proste
Odpowiednia logistyka przechowywania żywności w lodówce ma wpływ na jego trwałość. Na górnej półce trzymamy dżemy, surówki i ciasta, na środkowej ser, wędliny i ugotowane potrawy, na dolnej mięso i ryby, na najniższych półkach warzywa i owoce, na drzwiach mleko, soki, masło, chrzan. Owoce egzotyczne tracą swój aromat i smak w zimnie. Dlatego należy unikać wkładania do lodówki bananów, awokado, ananasów czy mango. Zgodnie z metodą FIFO (First in, first out) na samym początku powinny być zużyte te materiały, które zostały zakupione najwcześniej. Warto tę metodę stosować w kuchni. W szafce czy lodówce najlepiej ustawiać produkty zgodnie z ich terminem przydatności, by te z najkrótszym terminem stały na przodzie.
Przetwarzaj i zamrażaj
Kreatywność w kuchni to podstawa. Jeśli kupisz za dużo, pomyśl jak można to wykorzystać. Świat globalnej technologii może przyjść nam tutaj z pomocą. Istnieje wiele aplikacji na smartfony, które po wpisaniu dostępnych w domu produktów podpowiadają jakie danie można z nich przyrządzić. Traktuj przepisy kulinarne jako punkt wyjścia. Podczas warsztatów kulinarnych w restauracji Blow Up Hall 5050, szef kuchni, Tomasz Purol, pokazał ekipie #VolvoKarlikTeam jak w prosty sposób wykorzystać produkty, które pozostały w lodówce i w kuchennych szafkach. Przygotowaliśmy między innymi risotto z warzywami i serem pleśniowym oraz prostą sałatkę z pieczonymi pestkami, zielonym ogórkiem, szalotką oraz marynowanym tofu. Radził także, by to czego nie jesteśmy w stanie zjeść, zamrażać.
W stylu zero waste
Zero waste to styl życia, zgodnie z którym człowiek stara się generować jak najmniej odpadów, a tym samym nie zanieczyszczać środowiska. W praktyce sprowadza się to do stosowania w codziennym życiu kilku zasad: ograniczaj, odmawiaj, używaj ponownie, segreguj i przetwarzaj oraz kompostuj. Zero Waste łączy się z myśleniem minimalistycznym, ekologicznym i etycznym w każdym aspekcie życia. Robiąc kolejne zakupy zastanów się czy wszystko, co masz w koszyku jest ci potrzebne. Jeśli ugotujesz za dużo, podziel to co masz i zamróź… no i pamiętaj o FIFO.
